از منظر قانون تمامی انسانها اعم از کودک و بزرگ‌سالان ازحق مالکیت برخوردارند، ولی در برخی از موارد برخی از انسانها بنا به دلایلی توانایی اداره اموال خود را ندارند و ناگزیر هستند نماینده یی برای انجام کارهای خود داشته باشند. این نمایندگان که ولی قهری یا قیم هستند و دارای اختیاراتی جهت اداره اموال مولی علیه خود می باشند. اما قانونگذار برای حفظ حقوق این افراد که به اینها محجورین می گویند و شامال افراد صغیر،محجور و سفیه می باشند. یکسری محدودیت هایی جهت معامله شامل شده است.
در ادامه وکیل ملکی سایت وکیل می خوام به موارد ابطال معاملات قیم می پردازد.
قیم کیست
قیم شخصی می باشد که سرپرست و عهده‌دار امور طفل یتیم و متولی امر شخص محجور می باشد. قیم زمانی برای محجور نصب می‌شود که این شخص، ولی قهری یا وصی نداشته باشداصولا قیم وظیفه دارد امور مالی و گاها غیر مالی محجور را بدست بگیرد البته قیم دارای شرایطی است که اولا، خود محجور یا ورشکسته نباشد و به جرایمی همچون کلاهبرداری محکوم نشده باشد و یا به فساد اخلاقی معروف نباشد .
دلایل و جهات ابطال معاملات قیم
1-بطلان معامله قیم به جهت عدم تصویب دادستان
مسلم است که قیم جهت هرگونه معامله نسبت به اموال و منافع اموال محجور موظف به اعلام مراتب به اداره امور سرپرستی و اخذ مجوز دادستان اقدام نماید. ولی چنانچه بدون تصویب دادستان اقدام به فروش یا اجاره مال محجور نماید، دادستان می تواند با بررسی شرایط نسبت به رد معامله و اعلام بطلان معامله قیم اقدام نماید. نکته قابل توجه اینکه، محجور نیز با خروج از حجر یا قیم بعدی نیز می تواند نسبت به طرح دعوای ابطال معاملات قیم اقدام نماید.
2-معاملات قیم با خود که قیم اجازه ندارد انجام بدهد.
طیق ماده 1240 قانون مدنی « قیم نمی تواند به سمت قیمومت از طرف مولی علیه خود معامله کند، اعم از اینکه مال مولی علیه را به خود منتقل کند یا مال خود را به او انتقال دهد »؛ این به این علت است که وظیفه اصلی قیم حفظ و نگهداری اموال محجور است و قیم را از انجام معاملاتی که نتیجه آن نقل و انتقال مالی بین قیم و محجور باشد ممنوع می باشد.
3-بطلان معامله قیم به دلیل تعدی قیم یا عدم رعایت غبطه و مصلحت محجور یا مولی علیه
قیم باید رعایت غبطه و مصلحت محجور را در معاملات داشته باشد. حال چنانچه مشخص شود، این امر رعایت نشده ، امکان ابطال معاملات قیم در آینده از سوی دادستان، محجور با خروج از حجر یا قیم جدید وجود خواهد دارد. همچنین خریدار نیز می تواند حسب مورد با فسخ یا ابطال قرارداد و مطالبه قیمت روز ملک به علت مستحق اللغیر بودن نسبت به جبران خسارت وارده به خود علیه قیم اقدام نماید.
4-بطلان صلح دعاوی محجور توسط قیم
مطابق ماده 1243 قانون مدنی «در صورت وجود موجبات موجه دادستان می‌تواند از دادگاه مدنی خاص تقاضا کند که از قیم تضمیناتی راجع به اداره اموال مولی‌علیه بخواهد. تعیین نوع تضمین به نظر دادگاه است. هر گاه قیم برای دادن تضمین حاضر نشد از قیمومت عزل می شود».بنابراین قیم نمی تواند دعوای مربوط به مولی علیه را به صلح خاتمه دهد مگر با تصویب دادستان، دراین صورت دادستان با بررسی جوانب امر و با رعایت غبطه و مصلحت محجور نسبت به قبول یا رد صلح دعاوی محجور اقدام می نماید. نتیجتا با رد صلح انعقادی، امکان ابطال صلح دعاوی محجور توسط دادستان وجود دارد.
مدارک لازم جهت بطلان معاملات قیم
- مدارک هویتی محجور و یا حکم اثبات حجر
- حکم قیمومت قیم
- کپی قرارداد انعقادی قیم با شخص ثالث
- احراز عدم اخذ مجوز دادستان جهت انعقاد قرارداد
- استماع شهادت شهود و مطلعین
- استعلام ازسایر ادارات
حکم بطلان معاملات قیم چه ماهیتی دارد؟
حکم تائید بطلان معامله قیم اعلامی است و به معنای این است که دادگاه صرفا تحقق بطلان را احراز می نماید و نقشی در جهت باطل نمودن آن ندارد.
در پایان باید به این نکته اشاره نمود که سایت حقوقی وکیل می خوام با دارا بودن وکلای مجرب می تواند راهنمای شما در مسائل حقوقی باشد.
