یکی از پر ریسک ترین و خطرناک ترین موارد در امور قرادادها، قرارداد مشارکت در ساخت می باشد. تنظیم اینگونه از قراردادها، احتیاج به دانش و تجربه فراوانی دارد. زیرا افراد سود جوی فراوانی هستند که از عدم آگاهی و دانش حقوقی طرف مقابل در هنگام عقد قرارداد سو استفاده نموده و مبادرت به کلاهبرداری می نمایند. در ادامه وکیل ملکی سایت حقوقی وکیل می خوام برای اینکه قربانی کلاهبرداری در مشارکت درساخت نگردید به بیان مطالبی می پردازد.
کلاهبرداری چیست
اگر بخواهیم به طور ساده کلاهبرداری را تعریف کنیم، باید گفت ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاً و اختلاس و کلاهبرداری را بیان نماییم:« هر کس از راه حیله و تقلب، مردم را به وجود شرکتها یا تجارتخانهها یا کارخانهها یا مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیشآمد های غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر، وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصا حساب و امثال آنها را تحصیلکرده و از این را مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصلی مال به صاحبش، به حبس از یک تا هفت سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود».
باید اشاره نمود جرم کلاهبرداری جنبه کیفری دارد. و در جرایم کیفری باید سه رکن قانونی، مادی و معنوی در آن وجود داشته باشد. بدیهی است که برای تحقق جرم کلاهبرداری هر سه جنبه باید موجود باشد تا بتوان عنوان کیفری مجرمانه کلاهبرداری را بر آن بار نمود. زیرا در صورتی که تمام ارکان کلاهبرداری بر جرم بار شود می توان از آن به عنوان جرم کلاهبرداری در دادگاه کیفری دو شکایت نمود.در غیر اینصورت امکان شکایت در دادگاه کیفری وجود نداشته و صرفا می توان از آن تحت عنوانی و جنبه های دیگری از قبیل تدلیس، تخلف از شرایط معامله دعوا را اقامه نمود.
کلاهبرداری از نگاه قانون
برای اینکه از نظر قانونگذار فرد را بتوان به جرم کلاهبرداری محکوم نمود باید سه رکن یا جز جرم به طور همزمان اتفاق افتد که فرد را بتوان به عنوان کلاهبردار مجازات نمود، این سه جز عبارتند از:
- سوء نیت یعنی فرد از لحاظ روانی قصد انجام کلاهبرداری را داشته باشد.
- انجام امور متقلبانه یا فریب دادن از راه حیله و تقلب
- بردن مال یا کسب منغعت
کلاهبرداری در مشارکت در ساخت
اصولا کلاهبرداری در مشارکت در ساخت هم از طریق افراد زیر صورت می گیرد:
1-سازنده
کلاهبرداری از سمت سازنده می تواند به طرق مختلفی صورت گیرد، به طور مثال تاخیر در انجام پروژه یا عدم انجام تعهدات که منجر به فریب دادن و خسارت به مالک می شود. برای مثال با فریب مالک و دادن وعده دروغین ساخت طبقه اضافه و یا دریافت مجوز تجاری غیر مجاز از مالک اقدام به اخذ مال نموده و در عوض کاری را انجام نمی دهد. یا فروش آپارتمان بدون اجازه مالک و یا معرفی خود به عنوان سازنده.
2-مالک
در بسیاری از موارد هم مالکین اقدام به کلاهبرداری می نمایند. برخی از این مصداق عبارتند از:
انعقاد قرارداد با سازنده در صورتی که ملک در رهن یا بازداشت است
بستن قرار داد با دو یا چند سازنده
پیش فروش آپارتمان بدون اطلاع به سازنده
جعل سند توسط مالک در صورتی که او مالک نمی باشد و اخذ پول توسط وی از سازنده یا پیش خریدار
مجازات کلاهبرداری
دادگاه صالح به کلاهبرداری دادگاه کیفری 2 می باشد. و مجازات آن علاوه بر برگرداندن اصل مال شامل: 1-حبس از یک تا 2-هفت سال پرداخت جزای نقدی معادل همان مالی که ربوده است.
شروع به کلاهبرداری جرم است ؟
طبق ماده 122 قانون مجازات اسلامی، شروع به کلاهبرداری نیز جرم می باشد. یعنی اگر یکی از طرفین قرارداد مشارکت در ساخت یک مانور متقلبانه با سو نیت انجام بدهند و قصد اخذ مال از طرف مقابل داشته باشند. ولی نتواند این کار را بکند، درست که کلاهبرداری رخ نداده است باز هم مرتکب جرم شده است. و میتواند تحت عنوان «شروع به جرم کلاهبرداری» از او شکایت نماید.
در پایان باید اشاره نمود که بهترین کار پیشگیری از کلاهبرداری می باشد لذا باید بیان نمود در هنگام عقد قراردا باید از مشاوره حقوقی و راهنمایی افراد حقوق دان استفاده نمود تا از ورود خسارت مالی جلوگیری شود. همچنین جهت شکایت به عنوان کلاهبرداری و اثبات آن کار دشواری می باشد لذا توصیه می شود از مشاوره حقوقی، وکلای سایت حقوقی وکیل می خوام استفاده نمایید.