یکی از جرایم رایج در محاکم قضایی جرم شکایت از رابطه نامشروع است. این جرم از دسته جرایم کیفری و زیر شاخه جرایم منافی عفت می باشد. مشکل عمده در اینگونه موارد نحوه شکایت و طرح شکایت از جرایم رابطه نامشروع می باشد. زیرا امکان دارد افراد بنا به دلایلی همچون ترس از آبرو و خجالت نتوانند این گونه شکایات را با کسی در ارتباط بگذارند. بنابراین در این مقاله وکیل کیفری سایت حقوقی وکیل میخوام متخصص در امور کیفری سعی نموده است که مطالب ضروری در این خصوص و نحوه شکایت از رابطه نامشروع را بیان کند.
رابطه نامشروع چیست؟
رابطه نامشروع عبارت است از هر گونه ارتباط خارج از عرف بین زن و مرد نامحرم که بین آنها رابطه ازدواج شرعی از قیبل عقد یا صیغه وجود ندارد. خود رابطه نامشروع به دو دسته زیر تقسیم می گردد:
روابط نامشروع مادون زنا
روابط نامشروع مادون زنا مطابق تعریف ماده 637 قانون مجازات اسلامی شامل طیف وسیعی از اعمال خارج عرف و غیر متعارف بین زن و مرد نامحرم می باشد که منجر به زنا نگردد. این اعمال مانند باید فیزیکی بوده مانند بوسیدن، دست دادن، در آغوش گرفتن و غیره می باشد اما اعمال غیر فیزیکی مثل چشمک زدن یا لبخند زدن شامل تعریف این ماده نمی باشد.
روابط نامشروع منتهی به زنا
خب همانطور که گفته شد رابطه نامشروع منتج به زنا یعنی ارتباط جنسی یا دخول آلت مرد در فرج یا مبهل زن، وقتی بین آن دو رابطه محرمیت وجود نداشته باشد.
شاکی در جرم رابطه نامشروع کیست؟
جرم رابطه نامشروع از دو دیدگاه قابل بررسی می باشد، یکی از دیدگاه داشتن شاکی خصوصی، یعنی در برخی موارد مثل تجاوز به عنف و اجبار فرد قربانی می تواند از متجاوز شکایت نماید. همچنین در برخی موارد به شوهر، پدر و فرزند هم امکان طرح شکایت داده شده است. اما از دیدگاه دیگر این جرم دارای جنبه عمومی می باشد، و قانون مدعی عمومی را موظف نموده که اینگونه جرایم را تعقیب و پیگیری نماید. که این عمل عموما توسط گزارش ضابطین دادگستری صورت می گیرد. یعنی بعد از گزارش نیروی انتظامی دادستان به پیگیری آن می پردازد. و نیازی به ارائه شکواییه توسط شاکی خصوصی نیست. یعنی به طور مثال چنانچه مرد و زنی مشغول ارتکاب جرم منافی عقت باشند و پیرو گزارش شاهدان و حضور نیروی انتظامی در محل می توان از آنها شکایت نمود.
نحوه شکایت از جرم رابطه نامشروع
خب برای پاسخ به این سوال نیز دو صورت امکان پذیر است یکی اینکه این جرم توسط گزارش مامورین انتظامی به محاکم قضایی ارجاع شده است یا اینکه شاکی خصوصی وجود دارد.
در مورد اول یعنی وقتی جرم توسط مامورین نیروی انتظامی کشف گردیده، مامورین گزارش پرونده را همراه با مدارک و شواهد لازم تهیه کرده و به دادگاه ارجاع می دهند، در دادگاه کیفری یک یا دو حسب مورد در صورت نیاز ادامه تحقیقات را از نیروی انتظامی خواستار می شوند. سپس پرونده جهت تکمیل تحقیقات و ادامه روند دادرسی و صدور رای آماده می شود.
در حالت دوم وقتی پرونده دارای شاکی خصوصی باشد. احتیاج به ثبت شکواییه از جانب شاکی خصوصی می باشد، بدین صورت که می توان به پاسگاه محل وقوع جرم مراجعه نمود و سپس بعد از دادن گزارش نیروی انتظامی روند کار را پیگیری کرده و پرونده را به دادگاه جهت گذراندن روند آن ارجاع می دهد. نکته مهم اینکه در حال حاضر اکثر شکایت ها باید در دفتر خدمات قضایی یا سامانه عدل ایران ثبت گردد.
باید توجه شود که جرم رابطه نامشروع چون از جرایم غیر قابل گذشت است در صورت شکایت دیگر امکان استرداد شکایت وجود ندارد پس شاکی باید در هنگام ثبت شکایت دقت کافی به عمل آید و مدارک و شواهد کافی ضمیمه گردد.
مرجع صالح برای رسیدگی به جرم رابطه نامشروع کجاست؟
برای پاسخ به این سوال باید به ماده 306 آیین دادرسی کیفری مراجعه کرد،
" به جرائم منافی عفت به طور مستقیم، در دادگاه صالح رسیدگی می‌شود.
تبصره، منظور از جرائم منافی عفت در این قانون، جرائم جنسی حدی، همچنین جرائم رابطه نامشروع تعزیری مانند تقبیل و مضاجعه است."
پس اینگونه جرایم به جای اینکه در ابتدا برای تحقیق در دادسرا بررسی گردد در دادگاه طرح می گردد، و بسته به عنوان مجرمانه و نوع رابطه نامشروع در دادگاه کیفری یک یا دو طرح می گردد.
تا چه مدت می توان از جرم رابطه نامشروع شکایت نمود؟
در جرایم کیفری ما شاهد مرور زمان می باشیم یعنی قانونگذار طرح شکایت، تعقیب و صدور حکم برخی جرایم تعزیری را بنا به دلایلی محدود به زمان خاصی نموده است. که بعد از آن دیگر جرم قابلیت پیگیری را ندارد. از آنجایی که مجازات جرم روابط نامشروع به غیر از زنا و جرایم حدی در زمره مجازات تعزیری درجه شش قرار دارد. پس با گذشت پنج سال از تاریخ ارتکاب جرم یا آخرین اقدام تعقیبی و تحقیقی و همچنین سپری شدن هفت سال از زمان قطعیت حکم، می توان آن را تعقیب نمود. در غیر اینصورت مشمول مرور زمان می شود.
مدارک لازم جهت طرح شکایت
در صورتی که فرد بنا دلایلی مانند اجبار، تهدید یا فریب مجبور به برقراری رابطه نامشروع شده باشد می تواند شخصا اقدام به طرح شکایت نماید. برای این منظور مدارم زیر لازم است:
- همراه داشتن کارت ملی
- داشتن سامانه ثنا
- ضمینه نمودن ادله مثل فیلم، عکس، اسکرین شات، شاهد شهود و غیره
- تنظیم شکواییه
در پایان توصیه می شود که چون اثبات و طرح دعوای درست در دعاوی منافی و زنا و به خصوص دفاع از آنها از امور بسیار تخصصی کیفری می باشد لذا توصیه می شود در این موارد حتما از مشاوره حقوقی کیفری سایت حقوقی وکیل میخوام در امور جرایم منافی عفت کمک بگیرید.
