در قوانین کشور ما حق طلاق با مرد است، یعنی مرد هر زمان که بخواهد می‌تواند با پرداخت حقوق مالی زن وی را طلاق دهد. با این تفاسیر زن بر اساس شرع و قانون حق طلاق ندارد مگر اینکه مرد ضمن عقد حق طلاق زن را داده باشد. در صورتی که زن از مرد وکالت طلاق را دریافت کرده باشد، هر زمان که بخواهد می‌تواند از شوهر خود جدا شود. در این صورت نیازی به حضور مرد برای طلاق نیست و زن به راحتی خود را مطلقه می‌سازد. در ادامه این نوشتار با ما همراه باشید تا به طور مفصل درباره نکاتی که زوجین باید درباره حق طلاق زن بدانند صحبت کنیم.
حق طلاق زن چیست؟
طبق ماده 1133 قانون مدنی زوج هر زمان که بخواهد می‌تواند زوجه را طلاق دهد و طبق این قانون حق طلاق با مرد است.
در کشور ما قانون و شرع حق طلاق را به مرد داده است. البته ضمن عقد مرد می‌تواند وکالت طلاق را به زن یا شخص ثالت دیگری بدهد. در صورتی که مرد به زن وکالت طلاق را بدهد برای اینکه زوجه نسبت به اجرای آن اقدام کند نیازی به حضور زوج نیست.
در مواد 1130، 1129 و 1119 قانون مدنی مواردی که زن می‌تواند نسبت به طلاق اقدام کند آورده شده است. تفاوت وکالت در طلاق با حقی که به واسطه شروط 12 گانه به زن داده می‌شود در این است که در زمانی که حق طلاق با زن است، زن نیازی به اثبات چیزی ندارد و هر زمان که بخواهد می‌تواند خود را مطلقه سازد، اما در خصوص شروط 12گانه و عسروحرج زن ابتدا باید موارد را ثابت کند و سپس از مراجع قانونی درخواست طلاق کند.
توجه: حق طلاق زن به معنای محروم شدن زن از حقوق خود مثل مهریه نیست، مگر در صورتیکه ضمن وکالت در طلاق در خصوص عدم پرداخت مهریه یا پرداخت میزان کمتر آن بین زوجین توافق شده باشد.
حق طلاق با چه کسی است؟
طبق ماده 1133 قانون مدنی و چیزی که شرع گفته است، حق طلاق با مرد است. بر اساس ماده 1133 قانون مدنی زوج می‌تواند با رعایت شرایطی که این قانون دارد، به دادگاه برای تقاضای طلاق مراجعه کند.
تبصره: زوجه نیز می‌تواند با توجه به مواد 1130، 1129 و 1119 قانون مدنی از دادگاه تقاضای طلاق کند.
ماده 1119 در خصوص وکالت در طلاق است که براساس این ماده زوج می‌تواند به زوجه وکالت طلاق دهد که در صورت تحقق شرایطی خود را مطلقه سازد.
ماده 1129 در خصوص عدم پرداخته نفقه توسط زوج و عدم امکان الزام او می‌باشد که در این صورت حاکم مرد را مجبور به طلاق می‌کند.
ماده 1130 درخصوص عسر و حرج است که در صورت اثبات آن، دادگاه مرد را ملزم به طلاق می‌کند و در صورتی که مرد از این کار امتناع کند زن می‌تواند به اذن حاکم شرع مطلقه شود.
وکالت در طلاق که ماده 1119 آمده است می‌تواند ضمن عقد نکاح ثبت شود یا سند جداگانه‌ای به صورت رسمی در دفتر اسناد رسمی تنظیم شود.
نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که وکالت در طلاق با حق طلاق فرق دارد و حق طلاق شرعا و قانونا با مرد است. بنابراین دادن وکالت در طلاق به زن به این معنی نیست که مرد حق خودش را در طلاق از دست می‌دهد، بلکه مرد هر زمان که بخواهد می‌تواند نسبت به طلاق اقدام کند.
مزایای حق طلاق زن چیست؟
در واقع یکی از مزایای اصلی گرفتن حق طلاق زن این است که، زن بدون نیاز به اثبات امری و بدون نیاز به حضور شوهر می‌تواند خود را مطلقه سازد.
معایب دادن حق طلاق به زن چیست؟
از جمله معایب دادن حق طلاق به زن این است که، زن بدون اینکه مرد آگاه شود می‌تواند خود را مطلقه سازد و از طرفی بار مالی برای مرد دارد. یعنی زمان همزمان که می‌تواند به راحتی طلاق بگیرد امکان دریافت تمامی حقوق خود مثل مهریه، اجرت‌المثل و ... را نیز دارد.
چگونگی واگذاری حق طلاق به زن
واگذاری حق طلاق از سوی مرد به زن به دو صورت است:
شرط ضمن عقد نکاح
زن می‌تواند در هنگام عقد به عنوان شروط ضمن عقد، در سند نکاح درخواست ثبت حق طلاق کند و یا اینکه شرایطی را عنوان کند که در صورت بروز آن، حق طلاق داشته باشد.
وکالت حق طلاق
برای دریافت حق طلاق زن، زوجین باید به یک دفتر اسناد رسمی مراجعه کنند و مرد وکالت طلاق را به زن بدهد.
نکته: در صورتی که مرد خارج از کشور باشد، می‌تواند به سفارت یا کنسولگری ایران در آن کشور مراجعه کند و حق طلاق را به زن یا هر کسی که می‌خواهد بدهد.
مدارک لازم برای گرفتن حق طلاق زن
- شناسنامه زوجین
- کارت ملی زوجین
- عقدنامه
اگر حق طلاق با زن باشد مهریه هم به وی تعلق می‌گیرد؟
آنچه در حق طلاق زن حائز اهمیت است حدود اختیارات است. برای مثال مرد می‌تواند حق طلاق را در صورت بخشیدن تمام یا مقداری از مهریه به زن بدهد.
بنابراین در خصوص سوالی که پرسیده شد، گرفتن مهریه بستگی به حدود اختیارات وکالت زن در طلاق دارد.
در صورتیکه وکالت برای طلاق ضمن عقد نکاح به زن داده شود بلاعزل از جانب مرد است. اما اگر اعطای وکالت در طلاق در دفترخانه داده شود، می‌تواند بلاعزل، قابل عزل و یا حتی مدت‌دار باشد، که تمامی این موارد به مرد بستگی دارد که چه نوع وکالتی به زن بدهد.
سوالات متداول حق طلاق زن
- مهریه بهتر است یا حق طلاق؟
حق طلاق و مهریه دو معقوله جدا از هم هستند و ما نمی‌توانیم بگوییم کدام یک از دیگری بهتر است.
مهریه حقی است که در عقد نکاح یا موقت به زن داده می‌شود و هر زمان که بخواهد می‌تواند آن را مطالبه کند. اما حق طلاق حقی است که مرد می‌تواند ضمن عقد نکاح یا در دفاتر اسناد رسمی به زن بدهد. در صورتی که زن حق طلاق داشته باشد، هر زمان که بخواهد می‌تواند خود را مطلقه سازد.
2. در صورت داشتن حق طلاق مهریه به زن تعلق می‌گیرد؟
به محض جاری شدن عقد، زن مالک مهریه خود است و هر زمان که بخواهد می‌تواند نسبت به دریافت آن اقدام کند. در خصوص حق طلاق هم زن می‌تواند مهریه خود را هم طلب کند، مگر اینکه ضمن وکالت‌نامه تمام یا بخشی از مهریه را بخشیده باشد.
